असहिष्णू यात्रा कंपनी

असहिष्णू यात्रा कंपनी

दाभोलकर: अरे काहो पानसरे, इकडे कुठे?

पानसरे: आलो तुमच्या मागोमाग.

दाभोलकर: स्वत:हून आलात की कोणी पाठवलं?

पानसरे: स्वत:हून कशाला? मी लढवय्या माणूस आहे, नाही होतो. मला वाटतं ज्यांनी तुम्हाला इथे आणलं, त्यांनीच मलाही आणलं.

दाभोलकर: कोण ते?

पानसरे: तपास सुरु आहे म्हणे, वीस चमू केल्या आहेत.

दाभोलकर: खूप निषेध सभा आणि मोर्चे झाले असतील नाही?

पानसरे: हो, ते असतंच, अगदी तुमच्या वेळी होतं तसंच.

दाभोलकर: फडणवीसांचं भाषण छान झालं असेल नाही? चांगला वक्ता आहे. मुद्देसूद बोलतो. अभ्यासू आहे. विधानसभा काय गाजवतो तो, सरकार घाबरतं त्याला.

पानसरे: अहो आता तोच सरकार आहे. तो मुख्यमंत्री आहे महाराष्ट्राचा. तुम्ही गेल्यावर खूप उलथापालथी झाल्या.

दाभोलकर: काय सांगता? मग आता एवढा तरुण, अभ्यासू, कर्तव्यदक्ष मुख्यंमत्री असल्यावर आपल्याला ज्यांनी इथे आणलं त्यांचा शोध लवकरच लागेल. मला इथे येवून दीड वर्ष झालं. तुम्ही केव्हा आलात?

पानसरे: महिना होईल आता काही दिवसात. पण एक सांगू, मला नाही वाटत ते कधी सापडतील म्हणून.

दाभोलकर: का हो?

पानसरे: नाही वाटत, बस्स, का नाही वाटत माहित नाही.

दाभोलकर: असं नसतं हो.

पानसरे: मी ओळखून आहे हो यांना.

दाभोलकर: यांना म्हणजे कोणाला?

पानसरे: हेच सरकार आणि स्वत:ला सरकार म्हणवणारे राजकारणी.

दाभोलकर: पण त्यांना न पकडून यांचा काय फायदा?

पानसरे: हे एकच काम असतं का यांना? दाभोलकर आणि पानसरे यांना इकडे आणणाऱ्या लोकांना शोधून काय मिळणार आहे यांना? त्यापेक्षा एखाद्या भूखंडाचं आरक्षण उठवून आपल्या आणि आपल्या कार्यकर्त्यांचा फायदा करून घेणं, ठेके देताना आपलं उखळ पांढरं करून घेणं, नियुक्त्या, बदल्या, बढत्या, उद्घाटनं, भूमीपूजनं, भाषणं, मंत्रिमंडळाच्या, आमदारांच्या बैठका, हे करू का ते करू विचारायला दिल्लीवाऱ्या, इतकी कामं असतात ना. कुठले आले दाभोलकर अन पानसरे?

दाभोलकर: विदारक आहे हो सगळं.

पानसरे: हे असंच असतं हो. हाच फडणवीस तुमच्यावेळी विरोधी पक्षात होता तेव्हा, गृहमंत्र्यांचा राजीनामा मागत होता.

दाभोलकर: आता कोण आहे गृहमंत्री?

पानसरे: फडणवीसच आहे.

दाभोलकर: मग आता कोणी राजीनामा मागत नाही का त्याचा.

पानसरे: मागतात हो. विरोधकांनी मागायचा आणि सत्ताधाऱ्यांनी द्यायचा नाही. असा खेळ अव्याहत चालू असतो.

दाभोलकर: काय करता येईल, याबद्दल?

पानसरे: काहीही करता येईल असं मला वाटत नाही.

दाभोलकर: लोकप्रबोधनाची चळवळ सुरु राहिली तरी पुरे.

पानसरे: ती सुरु राहिलच हो. अरे अरे, दाभोलकर बघितलंत का? ते बघा कोण आहेत?

दाभोलकर: कुठे? कोण? आहेत?

पानसरे: ते बघा समोरून कोण येत आहेत?

दाभोलकर: अरे हो, ते तर गांधीजींसारखे दिसताहेत.

पानसरे: सारखे नाही गांधीजीच आहेत ते. बघा बघा, किती जवळ आलेत.

दाभोलकर: नमस्कार गांधीजी.

पानसरे: नमस्कार गांधीजी.

गांधीजी: तुम्ही कोण? कसे आलात इकडे?

पानसरे: मी कॉ. गोविंद पानसरे, भारतीय कम्युनिस्ट पक्षाचं काम करायचो, लोकप्रबोधनाचंही काम करायचो. हे नरेंद्र दाभोलकर, अंधश्रद्धा निर्मूलन समितीचे अध्यक्ष.

गांधीजी: अच्छा, कळलं तुम्ही इथे कसे आलात.

पानसरे: कसे  गांधीजी?

गांधीजी: असहिष्णू यात्रा कंपनीने आणलं न तुम्हाला?

दाभोलकर: नाही अजून तसं काही कळलं नाही. शोध लागायचाय.

गांधीजी: मी खात्रीने सांगतो. तुम्ही जे काम करीत होते, तशा प्रकारचे काम करणारे लोक या असहिष्णू यात्रा कंपनीचे आवडते गिऱ्हाईक आहेत. आपल्या विरोधात विचार मांडणाऱ्याला ते या यात्रेचा प्रवास घडवतातच.

पानसरे: मग आता आमच्यासारख्यांनी काय करायचं गांधीजी?

गांधीजी: काय करणार? आपण आपलं काम करायचं? ते आपलं काम करतील. आपण असहिष्णू यात्रा कंपनी चालवायची नाही.

दाभोलकर: आणि त्यांना चालवू द्यायची?

गांधीजी: ते समोर येत नाहीत. भेकड आहेत. त्यांना तसे करण्यात मर्दुमकी वाटते.

पानसरे: हे कधी संपणार नाही का गांधीजी?

गांधीजी: नाही. थांबतं फक्त. संपत नाही. यांचा धंदा तेजीत चालावा यासाठी आपल्याला या सहलीत भाग घ्यावाच लागतो. तो बघा, अविजित रॉय आला, बांगलादेशी ब्लॉगलेखक. तोही अशाच एका असहिष्णू यात्रा कंपनीचा गिऱ्हाईक. चला भेटू पुन्हा कधी तरी. माझी प्रार्थनेची वेळ झालीय.

अॅड. अतुल सोनक

९८६०१११३००